تراشکاری یکی از مهمترین فرآیندهای ماشینکاری است که در صنایع مختلف برای تولید قطعات دقیق و با کیفیت بالا بهکار میرود. این فرآیند از زمانهای گذشته تا به امروز بهعنوان یکی از ارکان اساسی صنعت تولید شناخته شده و در انواع مختلف دستگاهها و تجهیزات بهمنظور شکلدهی، اندازهگیری، و پرداخت سطوح قطعات فلزی و غیرفلزی استفاده میشود. در این مقاله، به معرفی تراشکاری، انواع آن، تجهیزات مورد استفاده و کاربردهای آن در صنعت خواهیم پرداخت.
تراشکاری به فرآیندهایی اطلاق میشود که طی آن از دستگاههای تراش برای حذف مواد از سطح قطعه کار استفاده میشود. این فرآیند معمولاً برای تولید قطعات گرد، استوانهای یا مخروطی شکل بهکار میرود. در تراشکاری، قطعه کار در مقابل ابزار برش قرار گرفته و بهوسیله حرکت دورانی یا خطی ابزار برش، مواد اضافی از سطح قطعه کار حذف میشود.
تراشکاری عمومی: این نوع تراشکاری معمولاً برای تولید قطعات ساده و اولیه انجام میشود. در این فرآیند، ابزار برش بهطور دستی یا بهوسیله دستگاههای نیمهاتوماتیک حرکت میکند.
تراشکاری CNC (کنترل عددی کامپیوتری): تراشکاری CNC بهعنوان یکی از پیشرفتهترین روشهای تراشکاری، با استفاده از رایانه برای کنترل دقیق حرکت ابزارهای برش، عمل میکند. این فرآیند امکان تولید قطعات بسیار دقیق و پیچیده را فراهم میکند و بهطور گسترده در صنایع خودروسازی، هوافضا و پزشکی کاربرد دارد.
تراشکاری افقی و عمودی: در تراشکاری افقی، محور دوران قطعه کار افقی است، در حالی که در تراشکاری عمودی، محور دوران قطعه کار عمودی است. هر دو نوع تراشکاری برای کاربردهای خاص خود مناسب هستند.
تراشکاری دریلینگ (دریلکاری): این فرآیند برای ایجاد سوراخهای دقیق در قطعه کار استفاده میشود و در دستگاههای تراش با قابلیت ایجاد سوراخ بهکار میرود.
تراشکاری به تجهیزات مختلفی نیاز دارد که شامل موارد زیر میشود:
دستگاه تراش: دستگاهی است که قطعه کار را نگه میدارد و آن را در جهتهای مختلف میچرخاند تا برشهای مورد نیاز را ایجاد کند.
ابزار برش: ابزارهایی هستند که از جنس سخت و مقاوم ساخته شدهاند و برای برش مواد مختلف بهکار میروند. این ابزارها معمولاً از جنس کاربید یا فولاد تندبر ساخته میشوند.
فیکسچرها و گیرهها: برای محکم نگهداشتن قطعه کار در طول فرآیند تراشکاری استفاده میشوند تا از هرگونه حرکت اضافی جلوگیری شود.
ماشینهای CNC: این دستگاهها مجهز به سیستمهای کنترل عددی کامپیوتری هستند که حرکت دقیق ابزار را بر اساس برنامههای از پیش تعیین شده انجام میدهند.
در فرآیند تراشکاری، قطعه کار در دستگاه تراش قرار میگیرد و بهوسیله یک چرخش دورانی حرکت میکند. ابزار برش نیز بهطور مستقیم یا غیرمستقیم (با حرکت جانبی) به سطح قطعه کار وارد شده و مواد اضافی را از آن جدا میکند. این فرآیند میتواند برای ایجاد اشکال مختلف مانند استوانهای، مخروطی، و دایرهای بهکار رود.
تراشکاری در بسیاری از صنایع مختلف کاربرد دارد که به برخی از آنها اشاره میکنیم:
صنعت خودروسازی: در تولید قطعاتی مانند میل لنگ، شفتها و قطعات دندهای استفاده میشود.
صنعت هوافضا: برای تولید قطعات پیچیده و دقیق مانند قطعات موتور هواپیما و تجهیزات دیگر کاربرد دارد.
صنعت ابزارسازی: تراشکاری برای تولید ابزارهای دقیق و حساس بهکار میرود.
صنعت پزشکی: تولید قطعات پزشکی دقیق مانند پروتزها، ایمپلنتها و دیگر تجهیزات پزشکی بهوسیله تراشکاری انجام میشود.
صنعت لوازم خانگی: در تولید قطعات داخلی دستگاههای مختلف خانگی استفاده میشود.
دقت بالا: تراشکاری امکان تولید قطعات با دقت بسیار بالا را فراهم میکند.
انعطافپذیری: این فرآیند میتواند بر روی انواع مختلفی از مواد فلزی و غیر فلزی انجام شود.
مناسب برای تولید انبوه: با استفاده از ماشینهای CNC، تراشکاری میتواند برای تولید انبوه قطعات نیز استفاده شود.
کیفیت سطح بالا: این فرآیند معمولاً باعث تولید سطحی صاف و تمیز میشود که نیازی به عملیات پرداخت بیشتر ندارد.
تراشکاری یکی از مهمترین فرآیندهای ماشینکاری است که در صنایع مختلف برای تولید قطعات دقیق و با کیفیت استفاده میشود. این فرآیند با استفاده از ابزارهای برش مناسب، به تولید قطعات با دقت بالا و در مقیاسهای مختلف کمک میکند. با پیشرفت تکنولوژی، تراشکاری بهویژه در نسخههای CNC، پیشرفتهای زیادی داشته است که بهطور قابل توجهی دقت و سرعت تولید را افزایش داده است.